Wat is jouw rol als ouder bij de studiekeuze van je kind? De ervaring en tips van Saskia en haar 2 dochters

Toen mijn kinderen een studie moesten kiezen was het net of ik op zoek was naar een studie voor mezelf. Zo betrokken was ik bij deze studiekeuze zoektocht. Ik heb me tussendoor wel regelmatig afgevraagd of deze betrokkenheid wel goed is. Moet ik ze meer loslaten en meer zelf laten doen? Of hebben ze die betrokkenheid juist nodig? Oftewel: wat is eigenlijk jouw rol als ouder bij de studiekeuze van je kinderen?

Ik zal je vertellen wat ik als (over)betrokken ouder heb gedaan in de weg naar de studiekeuze van mijn kinderen.

Het begin van de zoektocht naar een studie

Mijn oudste dochter heeft havo gedaan en mijn jongste vmbo-t. Het begon eigenlijk al twee jaar voordat ze eindexamen deden. Dat is namelijk al het moment om te vragen: wat wil je eigenlijk na je eindexamen doen? Meestal krijg je dan een antwoord wat lijkt op:

“dat weet ik echt nog niet hoor”

Ze zijn uiteraard in de leeftijd van 14 a 15 jaar nog helemaal niet bezig met ‘later’. En dus ook niet met hun studiekeuze. Ik vond het verstandig om ze wel te stimuleren om hier een beetje over na te denken, zodat we, voor een eerste indruk, alvast open dagen van verschillende opleidingen konden bezoeken.

Lange lijst van mogelijke opleidingen

Na een paar keer vragen of ze er al over nagedacht hadden, ben ik op een gegeven moment zelf maar met een laptop naast ze gaan zitten. Op een website van een Nova of Inholland bekeken we alle soorten opleidingen. Op deze manier konden ze een beetje de richting bepalen die ze op wilden. Of eigenlijk nog belangrijker, de richting die ze niet op wilden. Want bij het maken van hun studiekeuze begonnen mijn kinderen met een lange lijst aan opleidingen die ze misschien leuk vonden. En steeds werd hier weer wat van weggestreept.

In dit gedeelte van het proces heb ik niks anders gedaan dan zorgen dat ze achter die laptop zaten om al die verschillende studies te bekijken. Mijn rol als ouder was hierin dus heel passief. Ik bepaal niet wat zij leuk vinden. En ik wist zelf ook niet wat er allemaal voor studies zijn tegenwoordig dus daarin kon ik ze niet adviseren. Het zijn er namelijk heel wat meer dan toen ik ging studeren.

Studiekeuzeadvies vanuit de middelbare school

Omdat er tegenwoordig zoveel studies zijn waar onze kinderen uit kunnen kiezen, is de rol van de middelbare school ook heel belangrijk. Ik vind het dan ook mijn rol als ouder om mijn kind te stimuleren met de decaan te praten. Bijvoorbeeld als je kind het lastig vindt om een studiekeuze te maken. Vanuit de middelbare school van mijn kinderen is een paar keer een informatieavond georganiseerd ook voor ouders en dat was heel fijn. Het heeft mijn kinderen wel een klein beetje op weg geholpen.

Bezoeken van open dagen van veel studies

En dan komt nu naar mijn mening het belangrijkste deel van de weg naar een studiekeuze van je kinderen. Het bezoeken van open dagen. Ik heb geloof ik alle hogescholen en Nova-colleges en Roc’s in de omgeving van mijn woonplaats wel van binnen gezien.

Ik woon in Noord-Holland en we zijn zelfs twee keer naar Leeuwarden geweest. Mijn oudste dochter wilde namelijk bij het begin van haar studiekeuze zoektocht graag ‘iets met dieren’ doen. Ik denk dat dat iets is wat veel meisjes van die leeftijd willen. Er is niet veel werk in deze sector dus als ouder zou ik dan kunnen zeggen: “dat is geen goede opleiding voor de toekomst, dus je kan beter op zoek naar een andere studie”. Ik vind het als ouder echter belangrijk dat ze een studie doet die ze leuk vindt.

Mijn dochter heeft uiteindelijk niet voor de studie in Leeuwarden gekozen, ook omdat ze niet uit huis wilde om te studeren. Ze was pas 17 toen. En deze beslissing heeft ze helemaal zelf genomen.

De lijst met opleidingen wordt steeds korter

Na het bezoek van al deze open dagen, verdeeld over twee jaar, is de lijst met mogelijke studies een stuk korter geworden. Dit maakt het maken van een studiekeuze alweer iets makkelijker. Mijn dochters hadden allebei hetzelfde: er bleven uiteindelijk nog twee opleidingen over. Ik heb het op dit moment als ouder eigenlijk een beetje losgelaten.

Ze moesten nu echt op hun gevoel afgaan. Natuurlijk adviseer ik hen als zij daar om vragen. Maar zij zijn degenen die gaan studeren en zij moeten er een goed gevoel over hebben. Niet ik als ouder.

Welke studie gaat het worden?

Toen er nog twee studies overbleven zijn we nog een keer naar beide open dagen gegaan. Mijn oudste dochter heeft ook nog twee meeloopdagen gedaan en dat is ook echt aan te raden. Op zo een open dag ziet het er allemaal erg leuk uit. Ook worden er op die dagen extra leuke lessen gegeven.

Op een meeloopdag, die veel opleidingen wel hebben, krijg je als toekomstige student een veel beter beeld van de opleiding en de school. Dit gaf bij haar ook de doorslag om voor de MEM (Media Entertainment Management, tegenwoordig Creative Business) te kiezen op Inholland Haarlem.

Bij mijn jongste dochter gaf het gesprek tijdens de open dag over de toekomstmogelijkheden de doorslag. Ze wil graag nog doorstuderen na het mbo. Ze twijfelde tussen pedagogisch medewerker en sociaal werk. Het is dat laatste geworden. Bij beide beslissingen heb ik als ouder geen rol gespeeld. Ze hebben deze beslissingen helemaal zelf genomen; ook een belangrijke taak van jou als
ouder: loslaten.

Juiste studiekeuze gemaakt?

Als de knoop is doorgehakt en je kinderen zijn ingeschreven bij de opleiding van hun keuze, is jouw rol als ouder denk ik alleen maar laten blijken dat je achter je kind staat. Want mocht het zo zijn dat het toch een verkeerde studiekeuze is geweest, dan heeft je kind jou ook nodig voor advies. Een derde van de studenten stopt namelijk in het eerste jaar van de studie omdat deze toch tegenvalt of anders is dan verwacht.

Ik heb het geluk dat mijn dochters de juiste studie hebben gekozen. Mijn oudste zit nu in het derde jaar van de MEM en gaat binnenkort stage lopen bij Radio 538. Ze heeft het heel erg naar haar zin en vindt het een hele leuke studie. Mijn jongste dochter zit in het eerste jaar van de studie sociaal werk op het Nova en ook zij heeft het erg naar haar zin.

De juiste studie voor uw kind?

‘Passende Studiekeuze Stap voor Stap’ is een online studiekeuzeprogramma zodat uw kind op korte termijn weet welke studie het beste bij hem/haar past.

Hij/zij volgt mijn bewezen ‘4-stappen studiekeuzesysteem’ en ontvangt o.a. een persoonlijke top-3 studies op basis van de belangrijkste interesses en kwaliteiten.

MEER INFORMATIE

Hoe ik als ouder terugkijk op de studiekeuze van mijn kind

Als jij ongeveer dezelfde stappen gaat doorlopen bij de studiekeuze van je kinderen, is jouw rol in het begin dus vooral dat je hen moet aansporen te starten met de zoektocht. Naarmate de zoektocht vorderde heb je vooral een coachende rol en ben je hun ‘begeleider’ bij het bezoeken van alle open dagen.

Tot slot is jouw rol loslaten omdat ze zelf hun keuze moeten maken. Ik ben blij dat ik als ouder zo betrokken ben geweest bij de zoektocht naar de juiste studie van mijn kinderen. Ik heb hier echt van genoten. Over een jaar ga ik weer open dagen bezoeken met mijn jongste dochter omdat zij na het mbo een hbo studie wil gaan doen. Ik kijk er nu al naar uit!