Yeah! Je neemt een tussenjaar na de havo of het vwo! Je gaat keihard chillen, de wereld over reizen, bakken met geld verdienen, je rijbewijs halen en ohja ook nog ff een toffe studie kiezen. Of een nieuwe taal leren, je eigen webwinkeltje opzetten, vrijwilligerswerk doen in Afrika of meelopen op een High School in Amerika.

Maar hoe kun je jouw tussenjaar het beste invullen?

De tussenjaar mogelijkheden zijn eindeloos en het is daarom goed om (van te voren) een plan te maken voor het invullen van jouw tussenjaar zodat je je tijd goed besteed en het maximale uit je tussenjaar kan halen. Een goede planning is de basis van een effectief tussenjaar,

“If you fail to plan, you plan to fail” -Brian Tracy

In dit artikel doorloop je het 7 stappenplan om jouw tussenjaar goed te plannen. Dit is de eerste stap naar jouw onvergetelijke, avontuurlijke, ultieme, zinvolle en epische tussenjaar.

Voorbereiding: Kiezen voor een tussenjaar na de havo/vwo

De eerste stap is natuurlijk om bewust te kiezen voor een tussenjaar na de havo of het vwo. Er zijn dan twee dingen waar je in ieder geval op moet letten voordat je kan beginnen aan jouw planning:

1. Zijn je ouders aan boord?

Sommige ouders die ik spreek, hebben een angstbeeld van een tussenjaar en zien het als verspilde tijd. Ze zijn bang dat je niet meer van de bank afkomt, elke dag uitslaapt of daarna geen zin meer hebt om te gaan studeren.

Het helpt om met je ouders goed te praten over de reden van jouw tussenjaar en deze planning (samen) te maken zodat je kan laten zien dat je jouw tussenjaar nuttig wilt besteden. Zij kunnen je (financieel) ondersteunen tijdens je tussenjaar. Neem ze mee in jouw afwegingen en leg uit waarom een tussenjaar voor jou nuttig is en wat je gaat doen.

Nog wat extra munitie nodig om je ouders te overtuigen van jouw tussenjaar? Bekijk nu: 3 bevindingen uit de Wetenschap vóór het nemen van een tussenjaar

Luister hieronder ook naar een audioreportage over het nemen van een tussenjaar en het belang van een goeie planning. Klik hieronder op ‘play’ om de reportage te beluisteren.

2. Vanaf welke leeftijd mag ik een tussenjaar nemen?

Je kent vast wel de leerplicht voor kinderen tussen de 5 en 16 jaar. Maar als je een tussenjaar wilt nemen, moet je na je 16e ook rekening houden met de wettelijke kwalificatieplicht. Als je op je 16e of 17e een tussenjaar neemt, heb je een startkwalificatie nodig. Een startkwalificatie is een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger).

Kortom; als je je eindexamen havo of vwo haalt op je 16e of 17e, kan je dus een tussenjaar nemen. Hier vindt je definitie van een startkwalificatie op Wikipedia.

Jiha! Je kan een tussenjaar nemen! Je ouders zijn aan boord en je voldoet aan de wettelijke kwalificatieplicht. We kunnen nu beginnen met jouw epische tussenjaarplanning. Maar eerst tijd voor een dansje:

Stap 1. Waar heb jij de meeste behoefte aan in je tussenjaar?

Omdat er zoveel mogelijkheden zijn in je tussenjaar heeft jouw planning eerst een aantal richtlijnen nodig.

De eerste stap is om stil te staan bij je belangrijkste behoefte is in je tussenjaar. Waarom neem je eigenlijk een tussenjaar? Wat wil je bereiken? Gebruik die ambitie als belangrijkste uitgangspunt voor de rest van jouw tussenjaarplanning. De volgende vragen kunnen je helpen om jouw behoeftes bloot te leggen:

  • Waar heb jij behoefte aan in je tussenjaar?
  • Wat is voor jou persoonlijk een goede invulling van je tussenjaar?
  • Wat wil je bereiken?
  • Met welke gevoel wil je terugkijken op je tussenjaar?
  • Wil je graag het avontuur opzoeken met een reis naar het buitenland?
  • Wil je graag een vreemde taal leren en je talenknobbel inzetten?
  • Wil je vrijwilligerswerk doen en goed doen voor anderen (in het buitenland)?
  • Wil je gewoon even rust in je tussenjaar na een druk examenjaar havo/vwo?
  • Wil je (extra) gaan werken en je spaarrekening spekken voordat je gaat studeren?
  • Wil je in Nederland een tof programma gaan volgen en jezelf persoonlijk ontwikkelen en ontdekken welke studie bij je past?
  • Wil je een combinatie van bovenstaande dingen?

Zodra je een goed beeld hebt van jouw belangrijkste behoeftes vertaal je deze naar een aantal concrete doelen. Bijvoorbeeld:

Doel: een passende studie kiezen
Doel: een reis maken en een vreemde taal leren
Doel: werken en 2500,- euro sparen

Onthoud: Het is JOUW tussenjaar! Laat je niet teveel leiden door wat vrienden doen of je ouders vinden. Je hoeft niet perse te gaan reizen als je niet zo reislustig bent, je hoeft niet perse fulltime te gaan werken als je ook andere zinvolle activiteiten inplant. Probeer echt vanuit jezelf te beredeneren. Waar heb JIJ behoefte aan?

Stap 2. Verken de tussenjaar mogelijkheden

Om een tussenjaarplanning te maken die goed aansluit bij jouw behoeften en doelen, verkennen we eerst het volledige pallet aan mogelijkheden zodat je op ideeën kan komen voor je tussenjaar en daarna goed geïnformeerd kan bepalen wat je wilt gaan doen.

Tip! Er worden regelmatig informatiedagen – en avonden georganiseerd zodat je je goed kan oriënteren op de mogelijkheden. Bekijk hier een overzicht van aankomende events.

Hieronder vind je een compleet overzicht van de mogelijkheden in jouw tussenjaar verdeeld over drie thema’s: het buitenland, Nederland en werken.

tussenjaar mogelijkheden

tussenjaar buitenland  Mogelijkheden in het buitenland

Veel jongeren kiezen ervoor om een deel van een tussenjaar door te brengen in het buitenland. En waarom ook niet? Je komt in contact met een andere cultuur, je leert een vreemde taal en leuke mensen kennen en je horizon verbreden. Bekijk ook: Tussenjaar in het buitenland? 9 tips voor een topreis.

Als je naar het buitenland wilt in je tussenjaar kan je kiezen voor een aantal opties:

Een studiejaar doen op een buitenlandse school
Over de hele wereld gaan jongeren van jouw leeftijd naar school en je kan ervoor kiezen om te gaan studeren op bijvoorbeeld een high school in Amerika. Je krijgt zo een uniek inkijkje in een ander land en omdat je tussen leeftijdsgenoten zit, maak je eenvoudig nieuwe vrienden. Oh…en je leert ook nog iets bij.

Taalcursus volgen
Als je een vreemde taal wilt leren, kan je allerlei taalcursussen in het buitenland doen. Je combineert dan een toffe reis met het leren van een wereldtaal waar je de rest van je leven iets aan hebt.

Vrijwilligerswerk doen
Goed doen voor anderen geeft een geweldig gevoel. Meehelpen op een school in Afrika, wildlife beschermen in Australië of meedraaien in een ziekenhuis in Costa Rica. Er zijn allerlei vrijwilligersprojecten waar jij aan kan bijdragen tijdens je tussenjaar waarbij onderdak vaak voor je wordt verzorgd.

Werken in het buitenland
Je hoeft niet alleen in Nederland te sparen en dan alles uitgeven op een reis. Als je in het buitenland van te voren een baantje regelt, kan je daar in je levensonderhoud voorzien en reizen en werken combineren. Bekijk: vacatures in het buitenland.

Afke ging ook tijdens haar tussenjaar naar het buitenland. Hieronder deelt ze haar buitenland ervaring en geeft ze tips:

tussenjaar in Nederland  Mogelijkheden in Nederland

Je hoeft niet perse te reizen om in je tussenjaar nieuwe, toffe ervaringen op te doen. Er is in Nederland ook veel te doen! Bijvoorbeeld:

(Studiekeuze)programma volgen
In het hele land (van Drenthe tot Zeeland) worden tussenjaarprogramma’s georganiseerd. Je werkt dan in groepsverband een aantal dagen per week aan opdrachten, ga je stage lopen en krijg je workshops. De focus ligt hierbij op persoonlijke ontwikkeling en het maken van een studiekeuze. Tip! Er worden voor deze programma’s ook open dagen of avonden georganiseerd waar je (met je ouders) naar toe kan om zo een beeld te krijgen van het programma en de organisatie.

Reizen in Nederland
Nederland is niet zo groot maar er valt wel genoeg te ontdekken! Als je wat dichterbij huis wilt blijven of gewoon niet zo’n groot budget hebt, kan je ook in Nederland met vrienden een toffe stedentrip maken, een weekje gaan camperen in de Veluwe of de boot pakken naar een van de eilanden. Daag jezelf uit en organiseer het helemaal zelf.

Vrijwilligerswerk in Nederland
Je kan natuurlijk ook in Nederland je tijd nuttig besteden aan vrijwilligerswerk en bijvoorbeeld op maandagmiddag in een verzorgingstehuis in de buurt een rondje koffie en thee rondbrengen. Soms kan je ook een vrijwilligersvergoeding krijgen.

Nog meer tussenjaar ideeën
Op zoek naar inspiratie en ideeën voor je tussenjaar (in Nederland). Bekijk dan ook de 7 Gekste Tussenjaar Ideeën voor een Onvergetelijk tussenjaar.

werken in tussenjaar Werken in je tussenjaar

Als je eerst wilt gaan sparen voor die mooie reis of je spaarrekening een boost wilt geven voordat je gaat studeren, kan je natuurlijk (extra) gaan werken in je tussenjaar.

Behalve geld verdienen, kan je ook veel leren van je werk en als je full-time meedraait binnen een bedrijf. Die nieuwe werkervaringen kunnen je ook weer helpen om te ontdekken welke studie je past.

Als je gaat werken zijn er een aantal mogelijkheden:

Huidige bijbaan uitbreiden
Ga in gesprek met je werkgever en vertel over jouw tussenjaar en kijk of je extra uren kan werken. Het is soms eenvoudiger om je huidige baantje uit te breiden dan een nieuwe baan te zoeken.

Nieuwe (tweede) bijbaan zoeken
Meld je aan bij een uitzendbureau voor jongeren en zoek tijdelijk (full-time) werk. Werkgevers zijn op zoek naar flexibele, goedkope arbeidskrachten en staan te springen om nieuwe personeel. Hier kan je alvast mee starten voordat je aan je tussenjaar begint. Update je CV en maak vast een profiel aan als werkzoekende.

Ondernemen
Er zijn veel kansen die je (online) kan benutten en misschien zie het wel zitten om een youtube kanaal groot te maken, een autowas service op te zetten in de buurt, een marktplaats handeltje te runnen of een ander goed idee waar je al een tijdje op zit te broeden. Dit is ook een goeie manier om jezelf te ontwikkelen een leuk netwerk op te bouwen.

Tip! Voor 150 euro kan je deelnemen aan een programma van 12 maanden bij de Kamer van Koophandel voor het opzetten van een eigen bedrijf.

Bekijk ook: Werken in je tussenjaar? 5 praktische tips + gratis ‘Tussenjaar Spaarplan’

Oke, nu je hebt bepaald waar je behoefte aan hebt en een aantal tussenjaar ideeën hebt opgedaan, kunnen we nu jouw eerste planning gaan samenstellen.

tussenjaar planning startdatum

Stap 3. Bepaal de start – en einddatum van jouw tussenjaar

Voor een globale planning is het handig om eerst een start – en einddatum met jezelf af te spreken. Dit is ook meteen het start – en eindpunt van je planning.

Een goeie richtlijn is 1 september t/m 30 juni (de totale duur van een schooljaar). Dat geeft je 10 maanden om te plannen en gebruik je juli en augustus als vakantie maanden.

Als je halverwege een schooljaar een (gedwongen) tussenhalfjaar neemt vanwege een verkeerde studiekeuze, kies dan de eerste hele maand die voor je ligt.

Stap 4. Download jouw tussenjaarkalender

Voor het invullen van jouw tussenjaarplanning gebruik je een aangepaste kalender die je daarna kan downloaden en invullen. Dat kan hier:

Ga op die pagina als volgt te werk:

1. Geef jouw agenda een persoonlijke titel zoals: ‘Mijn Epische Tussenjaarplanning’

2. Zet het jaar op 2022 en kies de startmaand van jouw tussenjaar (zie vorige stap)

3. Je kan nog wat andere dingen customizen als je wilt zoals het design en feestdagen

4. Klik als je klaar bent op de groene button ‘Download PDF Calendar

Jouw tussenjaaragenda ziet er dan ongeveer zo uit:

tussenjaar planning

Stap 5. Jouw Tussenjaarkalender invullen

Print de planning (2x) uit (standaard staat deze ingesteld op A4). Het helpt om de planning fysiek voor je te hebben om zo een gevoel te krijgen voor de hoeveelheid tijd die je in een tussenjaar gaat invullen.

Maak een legenda met markeerstiften of gekleurde potloden om per maand de belangrijkste activiteiten in te plannen.

Gebruik verschillende kleuren voor verschillende thema’s op basis van jouw belangrijkste ambities. Bijvoorbeeld: werk (groen), reizen (oranje), vakantie (geel), studiekeuze (roze) en markeer per activiteit de dagen, weken en/of maanden dat je ermee bezig bent.

legenda tussenjaarplanning

Onthoud: Dit is versie 1.0 van jouw globale planning. Je hoeft niet tot op de dag te bepalen wat je gaat doen natuurlijk, het is ook prettig om ruimte te hebben voor spontane acties, een korte vakantie en leuke uitjes.Je hoeft ook nog niet exact te weten wanneer je wat gaan doen. Als je meer te weten bent gekomen over een reis of over een bijbaantje, kan je op een later moment de planning aanuvllen, aanpassen en definitiever maken.

Als je ook je tussenjaar gebruikt om een studiekeuze te maken
Plan ook voldoende tijd en ruimte in Nederland in om een passende studie te kiezen. Het is natuurlijk handig als je hier bent als er open dagen en meeloopdagen zijn en deze kan bezoeken om je goed te oriënteren op een studie.

Stap 6. Welke acties kan je per onderdeel ondernemen?

Verdeel de achterkant van jouw planning horizontaal in een aantal kolommen die overeenkomen met jouw legenda aan de voorkant: werk, reizen, rust, vakantie, studiekeuze etc.

Noteer per kolom de acties die je nog moet ondernemen om dat doel te bereiken. Bijvoorbeeld:

  • werk: bijbaantje zoeken, extra uren aanvragen bij m’n werkgever, cv updaten, oom nico vragen naar baantje etc.
  • reizen: organisatie benaderen, sparen, taalcursus zoeken, reisblog beginnen etc.
  • studiekeuze: open dagen bezoeken, workshop bijwonen, testen maken, beurs bezoeken etc.

Schrijf in iedere kolom zoveel mogelijk activiteiten, to-do’tjes, contactmomenten etc op. Het maakt niet uit hoe klein of onbenullig. Ook dit kan je later (tijdens je tussenjaar) nog aanvullen met nieuwe inzichten.

Neem de planning door met je vader, moeder of goeie vriend(in)

Zodra je de planning in hoofdlijnen af hebt, is het goed om ook jouw tussenjaar planning door te nemen met iemand anders. Het kan zijn dat je dingen over het hoofd hebt gezien of praktisch gewoon geen rekening mee hebt gehouden. Dit helpt je om jouw planning verder aan te scherpen en fijn te slijpen.

Voila! Je hebt nu een globale planning voor je tussenjaar! Goed bezig!

kosten tussenjaar regelen

Stap 7. Maak een aanvullende financiële planning

Als je een tussenjaar neemt, moet je ook rekening houden met het financiële plaatje. Die mooie reis, jouw rijbewijs en leuke dingen doen (uitgaven) in balans brengen met jouw spaargeld, een bijdrage van je ouders en het extra geld dat je gaat verdienen omdat je meer gaat werken (inkomsten).

Tip! Voor het afsluiten van een goedkope reisverzekering check: www.goedkoopste-reisverzekering.org

De laatste stap is om de kosten en financiën van je tussenjaar goed op een rijtje te zetten en ook een spaarplan op te stellen voor je tussenjaar. Dit is een goeie aanvulling voor je tussenjaarplanning. Tussenjaarplanning + Financieel overzicht = Onvergetelijk tussenjaar 😉