Mijn jongste dochter zit momenteel in het laatste jaar van haar mbo opleiding en ze wil graag doorstromen naar het hbo. Omdat ze in januari naar Spanje gaat voor haar stage, zaten we de afgelopen maanden weer helemaal in het studiekeuze proces.

Mijn dochter is niet de enige die na haar mbo een hbo studie wil doen. In 2019 stroomden 27.500 studenten door van het mbo naar het hbo (bron: DUO).

Volgens een onderzoek, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van OCW, is het aantal doorstromende studenten in het afgelopen decennium wel afgenomen en dat komt onder andere door het leenstelsel en de aangescherpte toelatingseisen van hbo-studies zoals de Pabo.

Als je kind door wil stromen van mbo naar hbo moet je dus het studiekeuzeproces opnieuw doorlopen. Uiteraard wel op een andere manier omdat je kind waarschijnlijk al meer weet wat het wel en juist niet wil.

Maar wat zijn nou de grote verschillen tussen een mbo en een hbo studie? Ik heb een dochter die mbo heeft gedaan en een dochter die hbo heeft gedaan dus in deze blog omschrijf ik graag mijn ervaringen van de verschillen die mij zijn opgevallen.

Verschil #1: Schools vs. zelfstandigheid

Een van de meest opvallende verschillen die ik heb gemerkt bij mij dochters is het verschil in zelfstandigheid. Vanuit het mbo worden studenten veel meer begeleid vanuit school dan op het hbo. Dit verandert wel naarmate de studie vordert; in het derde jaar wordt meer zelfstandigheid verwacht dan in het eerste jaar. Op het hbo wordt echter meteen vanaf het eerste jaar zelfstandigheid verwacht.

Ook is een mbo studie schoolser dan een hbo studie. Het zijn langere schooldagen maar daar staat tegenover dat mijn dochter bijna niks thuis hoefde te doen. Alles werd op school gedaan. Dit geldt weer vooral voor de eerste jaren. In het derde en vierde jaar wordt in het mbo vaak stage gelopen namelijk.

De dagen van mijn oudste dochter op het hbo zagen er heel anders uit. De ene dag had ze van 14.00 uur tot 16.00 uur les, de andere dag van 09.00 uur tot 14.00 uur en er waren ook dagen bij dat ze pas om 16.00 uur naar school moest en om 18.00 uur klaar was. Ze had ook altijd wel een vrije dag in haar rooster zitten.

En haar rooster veranderde iedere 10 weken. Dit was trouwens op het mbo ook zo alleen waren de verschillen tussen de roosters niet zo groot. Voor mijn oudste dochter was dat rooster, wat om de 10 weken compleet anders was, af en toe wel onhandig met het plannen van werk of sporten. Dat is dus iets waar je kind wel rekening mee moet houden als het van mbo naar hbo gaat.

mbo naar hbo zelfstandigheid

Verschil #2: Praktijk en theorie

Een ander verschil wat me opviel is dat mijn dochter op het hbo veel meer met theorie bezig was dan mijn dochter op het mbo. Mijn oudste dochter had veel theoretische toetsen terwijl mijn jongste dochter er per jaar maar een paar had.

Allebei mijn dochters hadden wel het eerste jaar van hun studie vooral veel theorie en projecten. In het tweede jaar is mijn jongste dochter op het mbo al 3 dagen stage gaan lopen en bij mijn oudste op het hbo was dit pas in het derde jaar. En mijn jongste liep het hele schooljaar stage terwijl mijn oudste dat maar een half jaar deed.

Dat is niet bij alle opleidingen zo. Ik weet bijvoorbeeld dat je bij de Pabo of de studie Verpleegkunde ook al bijna meteen de praktijk in gaat. Maar veel studies, zowel mbo als hbo, beginnen het eerste jaar met veel theorie.

mbo naar hbo college

Verschil #3: Praktijk koppelen aan literatuur

Een ander groot verschil tussen mbo en hbo is dat je op het hbo alles wat je in de praktijk doet aan literatuur moet koppelen. Waarom doe je wat je doet en wat zegt de literatuur erover: dat is wat je vooral in verslagen moet beschrijven. En in die verslagen moet dan op een bepaalde manier naar die literatuur verwezen worden.

Dat vond mijn oudste dochter in het begin heel moeilijk. Ook de uitgebreide manier van schrijven was voor haar even wennen. Maar na een aantal verslagen ging dat duidelijk een stuk beter. Omdat mijn jongste dochter dit om het mbo niet gewend is, zal dit voor haar denk ik ook wel even wennen zijn.

Verschil #4: Werken in projecten en projectgroepen

Allebei mijn dochters hebben veel in projectgroepen aan opdrachten moeten werken. Het verschil tussen mbo en hbo is echter dat de projectgroepen van het mbo tijdens de lessen waren en op het hbo moesten de studenten buiten school afspraken maken om met de projectgroep bij elkaar te komen, al dan niet online. Mijn jongste dochter deed alle projectgroepen op school en hoefde dus ook daarin na school niks meer te doen.

mbo naar hbo projectwerk

De belangrijkste verschillen tussen MBO en HBO

Hierbij nog even de belangrijkste verschillen op een rijtje:

MBO HBO
Meestal meteen aan de slag in de praktijk met vrijwilligerswerk of stage Eerste jaar meestal vooral theorie en daarna pas de praktijk in
Weinig thuis doen aan de studie Veel thuis doen aan de studie
Veel kortere verslagen van praktijkopdrachten Minder verslagen maar wel grotere verslagen
Literatuur is niet heel belangrijk Literatuur is heel belangrijk. Studenten moeten alles wat ze in praktijk doen onderbouwen met literatuur
Schooldagen lijken op de dagen van de middelbare school Niet iedere dag colleges. Wel bijvoorbeeld bij elkaar komen met projectgroepen
Veel begeleiding vanuit school Er wordt veel zelfstandigheid verwacht van de studenten en dus is er minder begeleiding vanuit school
Alleen eerste jaar werken in projectgroepen tijdens lessen op school Groot gedeelte van de studie wordt er gewerkt in projectgroepen, maar dat moeten de studenten zelf regelen

Ik ben erg benieuwd hoe mijn jongste dochter volgend jaar de overstap naar hbo zal ervaren en of ze er veel moeite mee zal hebben.

Het is zeker anders dan mbo en ik denk dat ze vooral aan de verslagen en de toetsten erg moet wennen. Maar ze is dan inmiddels ruim 19 en zeer gemotiveerd deze studie te doen dus dat vind ik wel echt het voordeel van eerst mbo doen en daarna hbo.

Mijn oudste wist eigenlijk meteen al wat ze wilde doen en zij is ook veel serieuzer dus voor haar was de route Havo – Hbo de beste route.

Welke weg je kind dus ook zal bewandelen, ik ben ervan overtuigd dat ze er allemaal wel komen.

De juiste studie voor uw kind?

‘Passende Studiekeuze Stap voor Stap’ is een online studiekeuzeprogramma zodat uw kind op korte termijn weet welke studie het beste bij hem/haar past.

Hij/zij volgt mijn bewezen ‘4-stappen studiekeuzesysteem’ en ontvangt o.a. een persoonlijke top-3 studies op basis van de belangrijkste interesses en kwaliteiten.

MEER INFORMATIE