Een tussenjaar nemen na de middelbare school: interview met ervaringsdeskundigen
Steeds meer jongeren kiezen ervoor om na hun middelbare school examen een tussenjaar te nemen. Maar is dat een goede keuze? En waar moet je op letten als je een gap year overweegt?
In dit interview spreken we met Tom Dekker, studiekeuzecoach en oprichter van Studiekeuzemaken.nl, over de voor- en nadelen van een tussenjaar. Daarnaast deelt Daan Veerman zijn persoonlijke ervaringen als animator op Lanzarote tijdens zijn tussenjaar.
In dit artikel:
- Waarom kiezen steeds meer jongeren voor een tussenjaar?
- Een eerlijk verhaal over de voor- én nadelen
- Praktische tips om je tussenjaar succesvol te maken
Bekijk ook: Tussenjaar Nemen: wel of niet?
Interview: Waarom kiezen jongeren voor een tussenjaar?
Vraag: Waarom kiezen steeds meer jongeren voor een tussenjaar na de middelbare school?
Tom Dekker: “Dat heeft voor een deel te maken met het leenstelsel. Omdat je nu geld leent voor je studie is de druk om een goede keuze te maken, flink toegenomen. In het oude systeem met de basisbeurs kon je makkelijker zeggen: ‘Dan ga ik gewoon maar iets doen dat lekker breed is, en als het niets voor me is, kan ik wat anders gaan doen.‘
Maar nu die druk is toegenomen, is ook de ‘juistheid’ van je studiekeuze belangrijker geworden. Dan helpt het om even een jaar de tijd te nemen om nieuwe ervaringen op te doen – of dat nu in het buitenland is, werken in Nederland, of een traject volgen.
Daarnaast is het aanbod van tussenjaar-mogelijkheden enorm gegroeid. Er zijn veel meer organisaties bijgekomen: reisbureaus, maar ook Nederlandse programma’s. Jongeren worden steeds vaker geconfronteerd met de mogelijkheden tijdens beurzen of open dagen.”
Daans tussenjaar ervaring: Werken op Lanzarote
Daan Veerman besloot na de middelbare school ook een tussenjaar te nemen. Hij ging op reis om zo een beter beeld te krijgen van wat hij wilde studeren.
Vraag: Waarom koos je voor een tussenjaar?
Daan: “Ik heb gekozen voor een tussenjaar omdat ik na het behalen van mijn havo-diploma nog steeds geen idee had wat ik wilde gaan studeren.
Ik ben naar open dagen geweest en heb verschillende studies bekeken, maar daar zat eigenlijk niks bij waarvan ik dacht: ‘Hé, dit wil ik wel doen.’ Dus toen koos ik voor een tussenjaar.”
Vraag: Wat heb je tijdens je tussenjaar gedaan?
Daan: “Ik ben op reis gegaan naar de Canarische eilanden. Op Lanzarote heb ik gewerkt als animator in een all-inclusive hotel. Dat was een geweldige ervaring – je leert veel over jezelf, je verbetert je talen en je ontmoet mensen van over de hele wereld.
Nu ben ik weer thuis in Assen en werk ik full-time totdat ik in september begin met mijn studie.”
Op zoek naar tussenjaar mogelijkheden?
Ontdek tussenjaar programma's in binnen- en buitenland: van reizen en vrijwilligerswerk tot stages en taalcursussen.
De nadelen: wat kan er misgaan?
Een tussenjaar biedt veel kansen, maar er zitten ook risico’s aan. Daan merkte na zijn reis dat goede planning essentieel is.
Vraag: Wat was de grootste uitdaging tijdens je tussenjaar?
Daan: “Toen ik thuiskwam van mijn reis naar de Canarische eilanden, ging ik in Assen op zoek naar werk. Dat bleek langer te duren dan gehoopt.
Als je dat niet goed plant, zit je toch een aantal weken thuis – half aan het werk, half je te vervelen. Al je vrienden zitten gewoon op school en zijn aan het studeren. Dat waren wel een paar weken waarvan ik dacht: dit had ik beter kunnen plannen.”
Belangrijke les: Plan je tussenjaar van begin tot eind. Zorg dat je weet wat je gaat doen in elke fase, inclusief de periode vlak voor je gaat studeren.
Waarom een tussenjaar goed is voor je ontwikkeling
Ondanks de mogelijke valkuilen, raadt studiekeuzecoach Tom Dekker een tussenjaar zeker aan – mits je het goed aanpakt.
Vraag: Is een tussenjaar goed voor jonge mensen?
Tom Dekker: “Absoluut. Als je 17 of 18 bent, is er wat ik noem het ‘identiteitsproject’ actief. In je brein is iets klaargemaakt om de volgende stap te zetten en te leren wie je bent – om steeds beter te begrijpen wat je écht wilt.
Om dat project goed te kunnen volbrengen, heb je nieuwe ervaringen nodig. Dat is een cruciale input. Dus om je identiteit verder vorm te geven, is het belangrijk dat je nieuwe ervaringen opdoet – in Nederland of in het buitenland.
Door die ervaringen leer je steeds beter: dit past bij me, dit niet. Dit vind ik leuk, dit niet. Zo ontstaat er een steeds beter beeld van wie je bent en wat je wilt.
Dus ja, het is goed voor de identiteitsontwikkeling om een tussenjaar te nemen. Maar: het goed invullen is wel een belangrijke voorwaarde.”
Conclusie: Is een tussenjaar iets voor jou?
Een tussenjaar kan een waardevolle ervaring zijn, maar vraagt om goede voorbereiding. Hier zijn de belangrijkste takeaways:
✅ Een tussenjaar is een goed idee als:
- Je nog geen idee hebt welke studie bij je past
- Je bereid bent om nieuwe ervaringen op te doen
- Je een concreet plan maakt voor het hele jaar
- Je de tijd neemt om jezelf beter te leren kennen
⚠️ Let op deze valkuilen:
- Zonder plan kan je je snel gaan vervelen
- Plan ook de periode na je reis of programma
- Bedenk dat je vrienden ondertussen studeren – dat kan eenzaam voelen
Zolang je je tijd goed invult en weet wat je wilt doen, is een tussenjaar een uitstekend alternatief voor jongeren die twijfelen over hun studiekeuze. Het geeft je de ruimte om te ontdekken wie je bent en wat je wilt, voordat je een belangrijke beslissing neemt.
Meer lezen over tussenjaren:
Deel dit artikel:
